Voor mensen is oud en nieuw een mooi feest. Samen met partner, vrienden of familie lekker
eten, drinken en het nieuwe jaar inluiden met champagne. Gezelligheid ten top! Maar wanneer je een huisdier hebt, en in het bijzonder een hond, dan kan die gezelligheid heel anders uitpakken. Want het afsteken van vuurwerk, dat traditioneel ook bij het vieren van oud en nieuw hoort, is voor veel honden allesbehalve gezellig.
Hoe herken je vuurwerkangst?
Vuurwerkangst komt bij heel veel honden voor. De harde knallen, dampen en lichtflitsen zijn
zaken waar een hond geen controle over heeft en wat vrijwel altijd onverwacht plaatsvindt.
Een hond begrijpt hier niets van en dit levert bij veel honden een diep gegronde angst op
voor alles wat met vuurwerk te maken heeft. Om te begrijpen hoe je met een angstige hond
om moet gaan, is het allereerst van belang om te weten wat angst nu precies is.
Angst is géén gedrag, maar een emotie.
Een emotie ontstaat door fysiologische processen in het lichaam en gaat altijd gepaard met stress.
Door de stress in het lichaam laat de hond gedrag zien.
Aan het gedrag kun je vaak aflezen wat de onderliggende emotie is.
Bij vuurwerkangst is dit gedrag meestal overduidelijk:
Trillen
Hijgen
Niet zijn behoefte willen doen
Vluchten/naar huis willen
Verstoppen in huis
Slopen van spullen
Als je een hond hebt die dit soort gedrag laat zien rond de periode van de jaarwisseling (en let op: dat kan al maanden van tevoren zijn!) dan is de kans heel groot dat je hond vuurwerkangst heeft.
De context van vuurwerkangst
Omdat een hond context gebonden leert en eerdere ervaringen die hij heeft opgedaan ook altijd meetellen in zijn gedrag, kan het heel goed zijn dat wij als eigenaar helemaal niet in de
gaten hebben dat de hond angst voor vuurwerk ontwikkelt. We komen er pas vaak achter als het al te laat is. Want die ene knal in augustus waar wij eigenlijk geen acht op sloegen, kan op de hond heel veel impact hebben. Zoveel, dat hij daar zijn vuurwerkangst mee ontwikkelt! Het is natuurlijk in elke situatie met je hond belangrijk om alert te zijn op zijn gedrag en alles wat er om hem heen gebeurt (de context), maar in het bijzonder als je aan zijn gedrag merkt dat hij dingen spannend vindt of er bang voor is.
Hoe beter je je hond leert lezen, hoe meer je zijn gedrag en dus ook zijn vuurwerkangst zult
kunnen begrijpen. De context speelt daar een essentiële rol in: op wat voor plek is je hond
op het moment dat hij schrikt van vuurwerk? En wat gebeurt er om hem heen? Denk
bijvoorbeeld aan:
Andere honden, dieren, mensen of objecten in de buurt
Geuren
De omgeving
Geluiden
Alles wat er in de context gebeurt of aanwezig is, heeft invloed op de leerervaring die een hond opdoet. Een voorbeeld: je zet je hond in de auto. Op dat moment steekt iemand een rotje af, waar de hond enorm van schrikt. Doordat een hond context gebonden leert én leert door verbanden te leggen tussen de ene en de andere prikkel, kan het dus heel goed zijn dat je hond na deze ervaring niet alleen vuurwerkangst heeft, maar ook niet meer in de auto wil. Dat was namelijk de context op het moment dat de angst ontstond.
Wat moet je niet doen bij een hond met vuurwerkangst?
Als je weet dat je hond bang is voor vuurwerk, dan is er dus sprake van een emotie. Een emotie is iets waar de hond geen controle over heeft; evenmin over het gedrag wat daaruit ontstaat. Met andere woorden: het gebeurt onbewust. Je kunt, en mag, een hond daar dus nooit voor straffen of corrigeren.
Nu je weet dat een hond leert door verbanden te leggen en door de context mee te nemen
in zijn ervaring, begrijp je ook waarom een correctie of straf niet oké is bij een hond met
vuurwerkangst. Een emotie is geen gedrag dus dit kan simpelweg niet gecorrigeerd worden.
En gedrag dat voortkomt uit de emotie angst, wordt door corrigeren of straffen alleen maar
verergerd. Je hond zal jouw correctie namelijk associëren met datgene waar hij bang voor is.
Het kan zelfs zo zijn dat hij voor degene die de correctie of straf geeft, bang wordt. En dat is
iets wat we als baasjes natuurlijk absoluut niet willen.
Wat doe je wel bij vuurwerkangst?
Omdat je een angstige hond niet nog angstiger wilt maken dan hij al is, mag je hem altijd steun en veiligheid bieden. Kijk naar zijn behoeftes: wat heeft hij nodig? Komt hij bij jou liggen als hij vuurwerkangst heeft, geef hem dan die ruimte. Een aai, een vriendelijk woord helpt je hond om zich bij jou veilig te voelen. De angst zal daardoor niet zomaar minder worden, maar je bent op zulke momenten wél zijn veilige haven. En wil hij zich liever verstoppen, maak die verstopplek dan zo comfortabel mogelijk zodat hij zich ook daar veilig voelt. Belangrijk bij vuurwerkangst is dus:
Kijken naar de hond zijn behoeftes
Steun bieden
Veiligheid en comfort bieden
Afleiden met bijvoorbeeld snuffelspelletjes, een grote kluif e.d.
Niet corrigeren
Je hond helpen bij vuurwerkangst
Wil jij je hond echt helpen met zijn vuurwerkangst? Dan is het zaak om tijdig te starten met
het maken van een plan van aanpak. In de online cursus Honden & Vuurwerk van Hondenschool LeerSamen krijg je alle tools, technieken en methodes in handen om zo’n plan te maken. Stap voor stap werk je samen met je hond naar een ontspannen jaarwisseling toe. Wanneer je deze cursus vanaf minimaal drie maanden voor de jaarwisseling start, hebben jullie daar samen het meeste profijt van. Want je helpt niet alleen een hond die al angstig is, maar je kunt ook voorkomen dat je hond bang wordt!
Comments